Çağımızda, teknolojik gelişmelerin etkilediği ticaretin yeni adı olan elektronik ticaret, ürünlerin ya da hizmetlerin genellikle bir network üzerinden dijital olarak alım, satım, sipariş ve bazen de gideceği yere ulaştırılması olarak tanımlanabilir. İnternet iletişim sistemi geliştikçe, üzerinde geliştirilen web sitesi uygulamaları da gelişmektedir. Temel tasarıma sahip web sayfalarından sonra teknolojik bakımdan daha fazla geliştirilmiş teknik alt yapılara sahip olan E-ticaret, B2B, B2C, M-ticaret benzeri yeni uygulamalara geçilmiştir.
Gelişen internet ortamları ile birlikte perakende ürün satışlarının yaygınlaşmaya başlaması, e-ticaret kavramın daha sıklıkla kullanmamıza neden olmuştur. Günümüzde uluslararası rekabette üstünlük elde edenler, iletişim ve bilgi teknolojilerini güncel olarak takip eden ve maksimum yarar sağlayacak şekilde kullanan firmalardır. E-ticaret, her çeşit ürünün ve hizmetlerin bilgisayar teknolojisi, elektronik iletişim yolları ve onlarla bağlantılı olan cihazlar ve teknolojiler (e-ticaret yazılımı, akıllı kart, EFT, POS gibi) kullanarak satılması ve satın alınmasını içeren bir kavramdır ya da E-ticaret, ödeme işleminin internet kanalları vasıtası ile yapıldığı alış-verişi içermektedir.
Elektronik ticaret hayatımıza yeni bir kavram olmamasına rağmen, ticaret ile ilgili işlemlerde bir ya da daha fazla insan vasıtasıyla ses, resim ve yazıların aynı anda etkileşimli bir şekilde iletilmesi, zaman ve yer sınırlamasının olmaması ve göreceli olarak daha az maliyetlerle çalışılabilmesi biçiminde internet ortamının sunduğu imkanlar, elektronik ticaret kavramını süratli bir şekilde gündeme getirmiştir. Bu imkanlar internetin; diğer elektronik ticaret için kullanılan araçlara göre daha elverişli olmasını sağlar.
İnternet, aynı anda, süratli bir şekilde, çok fazla sayıda potansiyel müşteriye ulaşılmasını sağlayarak, yeni pazarlama anlayışlarının ve taktiklerinin geliştirilmesi ve ürün ya da hizmetlerin Dünya’nın her hangi bir noktasına en ucuz ve en kısa sürede tanıtma imkanını vermesi ile ticari firmaları pazar paylarını yükseltmiştir. Böylelikle, internet üzerinden Dünyaya açılan firmalar internet sitelerini ve database/veri tabanlarını bir online satış mağazası gibi kullanmaya başlamışlardır.
Alışılagelmiş ticaret sistemleri karşısında elektronik ticaretin avantajları aşağıdaki gibidir.
Yapılan ticaret ile ilgili işlemlerin yürütülmesi için gereken bilgiler, işlemi başlatan kişi vasıtasıyla, ticari sürecin içerisinde bulunan tüm ilgili taraflara (sigortacı, alıcı, satıcı, üretici, devlet kurumları vb.), birbirine online olarak bağlı bilgisayarlarda, önceden hazırlanmış standart formatta bir defa girildiğinde kısa bir süre içerisinde yapılan ticaret tüm taraflarının bilgisayarlarına sorunsuz bir şekilde ulaşmaktadır. Ticari işlem için gerekli olan bilgiler, en az hata, en hızlı süre ve en az maliyetle karşı tarafa ulaştırılabilmektedir.
E-ticaret, pazara girmek isteyenler kişi ya da şirketlerin önündeki engelleri kaldırarak, herkese fırsat eşitliği sunmaktadır.
Ticaret işlemlerinde alıcı ve satıcının bir araya gelmesini gerektirmediğinden, özellikle hizmet alımlarında işlem maliyetlerini oldukça düşürmekte, aracıların yerlerini web siteleri almaktadır.
Firmaların ticari faaliyetinin daha düşük maliyetle yapabilmesine imkan sağlar. Hem üreticiler arasında rekabetin artmasını sağlar hem de gerekli bilgilerin en hızlı ve en doğru şekilde iletilmesine yardımcı olur.
Firmalara, kendi alanlarında, daha hızlı bir şekilde ürün geliştirilme, ürünlerini test etme ve müşterilerinin ihtiyaçlarının tespit etme konusunda, ekonomik ve süratli hareket etme kabiliyeti kazandırır.
Firmalara daha geniş yelpazede ürün sunma imkanları verir.
Tüm e-ticaret uygulamaları maliyetleri düşürmektedir.
İşletmeden Tüketiciye - Business to Consumer (B2C): Online mağaza uygulamaları yardımıyla İnternet üzerinde şirketlerin ürettikleri ürünlerini aracısız bir şekilde üreticiye ulaştırmasıdır. İçinde bulunduğumuz iletişim çağında, İnternet üzerinden yiyecek içecek, beyaz eşya ve arabaya kadar akımıza gelen her türlü ürünün satışı kolaylıkla yapılabilmektedir. Üreticiden tüketiciye e-ticaret modeli, firmadan firmaya (business to business) modelinden sonra en önemli basamağı oluşturmaktadır. İşletmelerle kişiler arasında yapılan elektronik ticaret olarak da adlandırılan üreticiden tüketiciye modeli, üretici firmalara pazarlama, satış ve satış sonrası hizmetler konularında istenilen sonuçları vermesi bakımından tercih edilmektedir. Türkiye’de üreticiden tüketiciye e-ticaret modelinde marketlerin ve alışveriş sitelerinin öne çıktı gözlenmektedir. Yapılan araştırmalar önümüzdeki yıllarda bu ticaret modelinin katlanarak artacağını göstermektedir.
İşletmeden İşletmeye - Business to Business (B2B): Kurumlar arası ticaret olarak adlandırılan bu model, elektronik sistemlerde sipariş verilmesi, faturaların gönderilmesi ve ödemelerin yapılması sistemidir. Dünya genelinde kurumsal portallarda ve firmaların web siteleri aracılığıyla yapılan ve yaygın olarak kullanılan e-ticaret modelidir. Şirketlerin yeni uluslararası pazarlara açılmasına ve yurtiçi pazarda yeni müşteriler bulmasına yardımcı olur.
İşletmeden Devlete - Business to Goverment (B2G): Ticari işletmeler ve kamu kurumlarının Internet üzerinde bir araya gelmesi olarak tanımlanan e-ticaret modelidir. Özel sektörde faaliyet gösteren işletmeler, kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine elektronik ortamda ulaşabilmekte ve kurumların ihtiyacı olan mal ve hizmetler için fiyat tekliflerini sunabilmektedir.
Tüketiciden Devlete - Comsumer to Goverment: Devletlerin vatandaşlarına verdiği pasaport, vergi, sigorta, ehliyet vb. hizmetlerin internet üzerinden yapılması olarak nitelendirilebilir.
Tüketiciden Tüketiciye - Consumer to Consumer (C2C): Tüketiciler arasında internet üzerinde yapılan e-ticaret modelidir. Bu sistemde tüketiciler bir e-ticaret sisteminde bir araya gelerek mal veya hizmetlerini sunarlar, sunulan hizmet ilgili e-ticaret sitesi üzerinden alınıp satılır.